Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, rất nhiều bà mẹ gặp tình trạng ít sữa hoặc mất sữa đột ngột. Do đó, để giữ vững nguồn cung cấp dinh dưỡng cho trẻ, các mẹ có thể áp dụng các cách lợi sữa cho mẹ ngay sau đây.
Sữa mẹ được tạo ra như thế nào?
Quá trình sản xuất sữa mẹ chịu sự tác động của 4 hormone là estrogen, progesterone, prolactin và oxytocin. Cơ chế sản xuất sữa mẹ của cơ thể là tự điều chỉnh hàm lượng các hormone này để sinh sữa.
- Estrogen và Progesterone: Estrogen có chức năng làm tăng kích thước và số lượng ống dẫn sữa, còn progesterone giúp phát triển nang và thùy tuyến sữa.
- Prolactin: sản xuất sữa, prolactin được sản xuất nhiều vào ban đêm là rất có ích để duy trì sự tạo sữa.
- Oxytocin: giải phóng sữa khỏi bầu ngực bằng cách làm co bóp các cơ quanh nang, đẩy sữa khỏi nang, đi vào các ống sữa, di chuyển tới núm vú và chảy vào miệng bé.
11 cách làm lợi sữa mẹ sau sinh
Cho trẻ bú ngay sau sinh
Các chuyên gia khuyến khích mẹ nên cho trẻ bú mẹ sớm nhất có thể, tốt nhất là trong vòng 1 giờ đầu tiên sau khi sinh để tận hưởng được dòng sữa non quý giá, chứa nhiều chất dinh dưỡng cho trẻ.
Bên cạnh đó, việc làm này còn giúp kích thích bầu sữa tiết sữa. Động tác bú của trẻ sẽ kích thích tuyến vú, giúp sữa mẹ về nhiều hơn và ổn định hơn. Với trẻ sơ sinh, mẹ hãy cho trẻ bú theo nhu cầu của trẻ, đến khi no trẻ sẽ tự động dừng.
Trong trường hợp trẻ ngủ nhiều và không đòi bú, mẹ nên đánh thức trẻ dậy bú bằng cách vỗ nhẹ, vuốt ve, thay quần áo hoặc thay tã cho trẻ.
Cho trẻ bú thường xuyên và đều đặn
Khi trẻ bú, cơ thể mẹ sẽ tiết ra hormone prolactin giúp tái tạo sữa và oxytocin làm xuống sữa. Mẹ nên cho trẻ bú từ 8-12 lần mỗi ngày để có thể thiết lập và duy trì việc sản xuất sữa.
Bên cạnh đó, mẹ nên cho trẻ bú trước một bên, đến khi chậm lại hoặc ngừng bú thì chuyển sang bên còn lại nhưng cố gắng bú cả hai bầu ngực trong mỗi cữ bú. Việc kích thích cả bên bầu ngực cũng giúp tăng sản xuất sữa.
Uống sữa ấm trước khi cho trẻ bú
Mẹ nên uống một cốc sữa ấm nóng như sữa tươi, sữa đậu, sữa đặc pha loãng… trước khi cho trẻ bú khoảng 20 phút vừa giúp bổ sung dinh dưỡng cho mẹ, vừa kích thích tạo tiết sữa. Việc làm này còn giúp sữa mẹ về nhanh, đều, đậm đặc và thơm ngon hơn.
Trò chuyện, âu yếm với trẻ trước khi bú
Nghe có vẻ hơi khó tin nhưng đây là sự thật. Làm mẹ là thiên chức thiêng liêng của người phụ nữ, chỉ cần được gần gũi con là cơ thể mẹ đã có phản xạ tiết sữa tự nhiên. Vì thế, trước khi cho trẻ bú, mẹ hãy dành thời gian trò chuyện, âu yếm hoặc vui đùa cùng trẻ để kích thích dòng sữa.
Da kề da với trẻ
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất thích được mẹ ôm vào lòng, cảm nhận hơi ấm từ cơ thể mẹ. Ban đầu, da kề da là một phương pháp điều trị cho trẻ sinh non, nhưng tiếp xúc da kề da cũng mang lại nhiều lợi ích cho trẻ sơ sinh đủ tháng.
Da kề da cũng được khuyến khích để tăng sự gắn kết mẫu tử và rất tốt cho quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Các nghiên cứu cho thấy việc da kề da có thể khuyến khích trẻ bú lâu hơn và giúp mẹ tạo ra được nhiều sữa hơn.
Nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc
Mẹ sau sinh thường xuyên thức khuya có nguy cơ mất sữa rất lớn. Thức khuya sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, gây mệt mỏi, căng thẳng và ảnh hưởng đến các loại hormone như prolactin và oxytocin có vai trò quan trọng trong việc tạo tiết sữa.
Do đó, mẹ nên sắp xếp thời gian ngủ nghỉ hợp lý, thực hiện nguyên tắc con ngủ – mẹ ngủ để đảm bảo được nghỉ ngơi đầy đủ. Mẹ có thể tắm nước ấm và ngâm chân để cơ thể được thoải mái, thư giãn, dễ chìm vào giấc ngủ hơn.
Hạn chế căng thẳng, lo lắng
Căng thẳng, mệt mỏi hay mất ngủ có thể khiến cơ thể mẹ không ổn định, ảnh hưởng đến các hormone quan trọng trong việc tạo tiết sữa là prolactin và oxytocin. Do đó, mẹ nên cố gắng duy trì tinh thần thoải mái, năng lượng để quá trình tạo tiết sữa được hiệu quả.
Mẹ nên trò chuyện, chia sẻ cùng chồng và gia đình để được thấu hiểu, động viên và đỡ dần trong việc chăm sóc trẻ.
Tránh xa rượu bia, các chất kích thích
Uống rượu bia hoặc sử dụng các chất kích thích như thuốc lá có thể giảm lượng sữa mẹ. Vì thế, mẹ cần thiết lập thói quen lành mạnh ngay từ trong thai kỳ và sau sinh để tạo nguồn sữa dồi dào cho trẻ.
Uống đủ nước
Khoảng 90% sữa mẹ là nước, do đó mẹ cần bổ sung đủ lượng nước hàng ngày cho cơ thể vào khoảng 2-2,5 lít. Mẹ có thể sử dụng đa dạng các loại nước như nước lọc, nước rau củ quả, thảo dược hoặc sữa bổ sung. Mỗi tối trước khi ngủ, mẹ nên uống một cốc sữa ấm để ngủ ngon giấc hơn.
Chế độ ăn uống khoa học và đủ dinh dưỡng
Chế độ ăn uống cho mẹ sau sinh và cho con bú cần đảm bảo đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng là đạm, đường, béo, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Mẹ cần tìm hiểu và thực hiện chế độ ăn đúng cách, bổ sung các loại thực phẩm lợi sữa, tránh sử dụng các loại thực phẩm gây mất sữa để giúp sữa mẹ dồi dào hơn.
Sử dụng thực phẩm chức năng
Nếu như các cách tăng lượng sữa mẹ tự nhiên kể trên không thể khắc phục nhanh chóng tình trạng ít sữa, mẹ có thể sử dụng các sản phẩm chức năng hoặc thảo dược lợi sữa. Một số sản phẩm có thể kích thích sản sinh hormone prolactin và oxytocin giúp sữa mẹ về nhiều hơn. Tuy nhiên, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo sản phẩm phù hợp và an toàn cho trẻ.
Trên đây là những thông tin tổng hợp về cách lợi sữa cho mẹ sau sinh. Rất mong bài viết đã đem đến được những thông tin hữu ích đến cho bạn đọc.
