Khi mang thai, những gì mẹ bầu ăn đều được em bé hấp thụ gián tiếp trong bụng. Chính vì vậy, không phải loại thực phẩm nào mẹ bầu cũng có thể ăn được. Vậy mẹ bầu không nên ăn gì lúc mang thai để tránh thai nhi dị tật bẩm sinh? Hãy cùng Matilia tìm hiểu thông qua bài viết sau đây.
Bất kỳ người mẹ nào cũng mong muốn dành những điều tốt nhất cho con, vì vậy việc có bầu không nên ăn gì luôn vấn đề quan tâm hàng đầu của các mẹ. Một chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng là điều quan trọng trong suốt thai kỳ. Đa số các loại thực phẩm đều an toàn, tuy nhiên có một số thực phẩm mẹ bầu cần tránh khi mang thai để đảm bảo cho sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của bé.
Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng trong thai kỳ
Mang thai là giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của người phụ nữ, và chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quyết định đến sức khỏe của cả mẹ và sự phát triển toàn diện của bé. Một chế độ ăn không khoa học không chỉ khiến thai nhi phát triển kém mà còn làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh. Chính vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp là điều vô cùng quan trọng.
Dị tật bẩm sinh ở thai nhi có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có yếu tố di truyền, tác động của môi trường, lối sống và đặc biệt là chế độ dinh dưỡng. Có một số thực phẩm chứa nhiều chất độc hại hoặc có nguy cơ gây rối loạn phát triển thai nhi nếu mẹ bầu tiêu thụ trong thai kỳ.
Nếu mẹ bầu có chế độ ăn uống thiếu khoa học có thể dẫn đến:
- Dị tật ống thần kinh do thiếu axit folic.
- Dị tật tim bẩm sinh do thiếu vitamin B12 và axit béo omega-3.
- Chậm phát triển trí não do thiếu DHA, choline.
- Nguy cơ sinh non, thai lưu nếu mẹ nhiễm vi khuẩn từ thực phẩm ô nhiễm.
Vì vậy, việc hiểu rõ về các loại thực phẩm cần tránh sẽ giúp mẹ bầu bảo vệ sức khỏe của bé ngay từ trong bụng mẹ.

Mẹ bầu không nên ăn gì để tránh thai nhi dị tật bẩm sinh?
Vậy, “mẹ bầu không nên ăn gì để tránh thai nhi dị tật bẩm sinh?” Hãy cùng Matilia đi sâu vào tìm hiểu những nhóm thực phẩm mẹ bầu cần tránh trong thai kỳ, nhằm đảm bảo một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh cho cả mẹ và bé.
Thực phẩm chứa thủy ngân cao
Cá là nguồn thực phẩm giàu protein và omega-3 rất tốt cho sự phát triển trí não của thai nhi. Tuy nhiên, không phải loại cá nào cũng an toàn. Những loại cá chứa hàm lượng thủy ngân cao. Thủy ngân là kim loại nặng có thể tích tụ trong cơ thể, có thể gây tổn thương hệ thần kinh thai nhi và làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh. Các loại cá mẹ bầu nên tránh gồm: Cá thu vua, Cá kình, Cá mập, Cá ngừ đại dương.
- Tác hại của thủy ngân đối với thai nhi:
- Gây tổn thương não bộ, dẫn đến chậm phát triển trí tuệ.
- Ảnh hưởng đến khả năng vận động, gây ra các vấn đề về phối hợp và thăng bằng.
- Gây ra các vấn đề về thị giác và thính giác.
- Tăng nguy cơ mắc các rối loạn phát triển như tự kỷ và tăng động giảm chú ý (ADHD).
- Lời khuyên cho mẹ bầu:
- Tránh ăn các loại cá biển sâu có hàm lượng thủy ngân cao.
- Ưu tiên chọn các loại cá chứa ít thủy ngân như cá hồi, cá trích, cá cơm. Ngoài ra, cần chú ý giới hạn lượng tiêu thụ để đảm bảo an toàn.
- Hạn chế ăn hải sản sống hoặc chưa nấu chín, vì chúng có thể chứa vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại.
Các loại thực phẩm sống hoặc chưa được nấu chín kỹ
Các thực phẩm chưa qua nấu chín có thể chứa vi khuẩn và ký sinh trùng gây nguy hiểm cho thai nhi như Salmonella, Listeria, Toxoplasma gondii… Những vi khuẩn này có thể gây viêm nhiễm, làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc gây tổn thương não thai nhi. Một số loại thực phẩm mẹ bầu nên tránh gồm: Sushi, sashimi; Trứng sống hoặc chế biến chưa chín; Thịt tái hoặc thịt nguội; Hải sản sống như hàu, tôm, cua chưa chế biến; Rau củ quả, trái cây sống chưa rửa kỹ…
- Tác hại của vi khuẩn và ký sinh trùng đối với thai nhi:
- Gây nhiễm trùng bào thai, tăng nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh như não úng thủy, dị tật tim, dị tật mắt…
- Nhiễm khuẩn còn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như sảy thai hoặc sinh non.
- Gây ra các vấn đề về phát triển thần kinh ở trẻ sau này.
- Lời khuyên cho mẹ bầu:
- Nấu chín kỹ tất cả các loại thịt, cá, hải sản và trứng trước khi ăn.
- Tránh ăn các món gỏi, sushi, sashimi và các món ăn sống khác.
- Rửa sạch rau củ quả trước khi ăn để loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng.
- Sử dụng thớt và dao riêng biệt cho thực phẩm sống và thực phẩm chín.
- Rửa tay sạch sẽ trước khi chế biến và ăn uống.
Thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn nhanh
Đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản, nhiều muối, phụ gia thực phẩm và chất béo bão hòa, có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ thai nhi mắc các dị tật tim mạch và thần kinh.
Một số thành phần có hại trong thực phẩm chế biến sẵn gồm: Chất bảo quản như nitrat, nitrit; Chất béo trans; Hàm lượng muối cao… Mẹ bầu nên hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn và thay thế bằng các bữa ăn tươi, lành mạnh để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
- Tác hại của muối và chất bảo quản đối với mẹ bầu và thai nhi:
- Gây phù nề, tăng huyết áp làm ảnh hưởng đến tuần hoàn máu đến thai nhi và tiền sản giật ở mẹ bầu.
- Tăng nguy cơ ung thư và ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi.
- Gây rối loạn chuyển hóa và làm giảm hấp thu chất dinh dưỡng quan trọng.
- Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn Listeria, dẫn đến sảy thai hoặc sinh non.
- Lời khuyên cho mẹ bầu:
- Hạn chế tối đa việc tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn và thịt nguội.
- Đọc kỹ nhãn mác thực phẩm để kiểm tra hàm lượng muối và chất bảo quản.
- Ưu tiên các loại thực phẩm tươi sống và tự chế biến tại nhà.

Các loại phô mai mềm và sữa chưa tiệt trùng
Phô mai mềm như brie, camembert, gorgonzola thường được làm từ sữa chưa tiệt trùng, có nguy cơ chứa vi khuẩn Listeria. Đây là vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng tử cung, dẫn đến sảy thai, sinh non hoặc thai chết lưu.
Tương tự, sữa chưa tiệt trùng cũng có thể chứa vi khuẩn có hại như E. coli và Salmonella. Vì vậy, mẹ bầu chỉ nên sử dụng các sản phẩm từ sữa đã qua tiệt trùng để đảm bảo an toàn.
Rượu bia và đồ uống có tính kích thích như trà, cà phê
Caffeine và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá… có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi. Caffeine có thể gây mất ngủ, tăng nhịp tim và tăng huyết áp ở mẹ bầu. Rượu bia và thuốc lá là tác nhân hàng đầu gây hội chứng rối loạn phát triển thai nhi do rượu (FASD), có thể gây dị tật bẩm sinh, sảy thai hoặc sinh non.
- Tác hại của rượu bia và các chất kích thích:
- Dị tật tim bẩm sinh
- Rối loạn phát triển trí não
- Suy giảm khả năng học tập và nhận thức sau khi sinh
Nghiên cứu cho thấy không có mức tiêu thụ rượu nào là an toàn trong thai kỳ. Do đó, mẹ bầu cần tuyệt đối tránh xa rượu bia trong suốt thai kỳ để đảm bảo an toàn cho con.
Thịt nội tạng
Gan động vật là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào, rất tốt cho sự phát triển thị giác và hệ miễn dịch của thai nhi. Tuy vậy, mẹ bầu không nên tiêu thụ quá nhiều loại thực phẩm này, bởi dư thừa vitamin A có thể gây dị tật bẩm sinh và nhiều biến chứng khác cho thai nhi. Do đó, mẹ bầu nên hạn chế ăn thịt nội tạng, đặc biệt là gan động vật.
Rau mầm
Rau mầm là loại rau giàu dinh dưỡng được nhiều mẹ bầu yêu thích, nhưng loại rau này cũng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn E.coli và Salmonella phát triển. Những vi khuẩn này có thể gây ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Do đó, mẹ bầu nên hạn chế ăn rau mầm, đặc biệt là rau mầm sống.
Khổ qua
Khổ qua hay mướp đắng có tính hàn cao, nếu không được ăn đúng cách sẽ gây ra các triệu chứng: ngộ độc, khó tiêu, tiêu chảy, thậm chí là sinh non, sảy thai. Trong khổ qua có chứa hàm lượng lớn các hợp chất kiềm gây kích thích niêm mạc dạ dày và gây ngộ độc thực phẩm.
Ngoài ra, khổ qua có chứa histamin, đây là một hợp chất có thể gây dị ứng với các triệu chứng như nổi mẩn, ngứa, đau bụng, buồn nôn, nôn, khó thở. Thậm chí, trong một vài trường hợp nặng có thể gây co thắt khí quản, viên sưng kết mạc mắt, co thắt tim…
Nếu ăn khổ qua non hoặc ăn luôn phần hạt sẽ làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, nhẹ cân và sinh con quái thai. Vì vậy trong 3 tháng đầu thai kỳ mẹ bầu không nên ăn khổ qua, và ở những tháng cuối thai kỳ có thể ăn nhưng không được quá 2 quả/tuần.
Măng tươi
Măng tươi chứa nhiều chất xơ, giúp ngăn ngừa táo bón – một vấn đề thường gặp ở phụ nữ mang thai. Măng cũng cung cấp một số vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, trong măng có chứa các hoạt chất như glucozit khi được hấp thụ vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành một chất độc là axit xyanhydric. Nếu không được chế biến kỹ, mẹ bầu có thể bị ngộ độc, triệu chứng như nôn ói, khó thở, đau đầu nặng hơn nữa có thể bị tử vong.
Ngoài ra, măng tươi chứa cyanide, một chất độc có thể gây ngộ độc nếu ăn quá nhiều. Cyanide còn có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Rau ngót
Đây là loại rau rất quen thuộc trong bữa cơm người Việt. Rau ngót giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là sắt, có tính mát giúp thanh nhiệt giải độc. Tuy nhiên, Rau ngót chứa lượng lớn papaverin, một chất có thể gây co bóp tử cung, tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non. Bên cạnh đó, trong rau gót cũng chứa hợp chất glucocorticoid có tác hại cản trở việc hấp thu canxi và phốt pho ở mẹ bầu.

Một số loại trái cây và nước ép
Một số loại trái cây như đu đủ xanh, dứa và nhãn có thể gây co bóp tử cung, không tốt cho thai nhi. Đặc biệt là trong 3 tháng đầu và 3 tháng cuối thai kỳ. Ngoài ra, nước ép trái cây đóng hộp thường chứa nhiều đường và chất bảo quản, phụ gia, hương liệu… không tốt cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Thay vào đó, mẹ bầu nên lựa chọn các loại trái cây tươi, ít đường và giàu vitamin như táo, cam, chuối và dâu tây để bổ sung vitamin và khoáng chất.
Thực phẩm gây dị ứng
Tùy vào cơ địa mà một số loại thực phẩm như hải sản, đậu phộng, hạt điều, trứng và sữa bò có thể gây dị ứng ở cả mẹ và thai nhi. Dị ứng là “kẻ thù” của hệ miễn dịch non nớt ở trẻ, dị ứng có thể gây ra các triệu chứng như phát ban, ngứa, khó thở, thậm chí nguy hiểm hơn, có thể gây ra sốc phản vệ. Nếu mẹ bầu có tiền sử dị ứng các loại thực phẩm này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ và hạn chế tối đa các loai95 thực phẩm trên.
Thực phẩm có chứa chất tạo ngọt nhân tạo
Một số chất tạo ngọt nhân tạo như saccharin có thể đi qua nhau thai và tích tụ trong thai nhi, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh. Vì vậy, mẹ bầu nên hạn chế tiêu thụ các loại đồ uống có gas hoặc thực phẩm chứa chất tạo ngọt nhân tạo để bảo vệ sức khỏe của bé.

Những loại thực phẩm mẹ bầu nên ăn để chống dị tật thai nhi
Để giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh và giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh, ngoài việc cần biết mẹ bầu không nên ăn gì ra, mẹ bầu còn cần bổ sung các thực phẩm giàu tốt cho thai nhi như: axit folic, sắt, canxi, omega-3, và choline. Dưới đây là những nhóm thực phẩm mẹ bầu nên ăn:
Thực phẩm giàu axit folic
Axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành ống thần kinh của thai nhi, giúp ngăn ngừa các dị tật bẩm sinh liên quan đến não và cột sống. Đây là dưỡng chất đặc biệt quan trọng trong 3 tháng đầu thai kỳ. Các loại thực phẩm giàu axit folic:
- Rau xanh đậm: Cải bó xôi, bông cải xanh, cải xoăn
- Các loại đậu: Đậu lăng, đậu xanh, đậu đen
- Trái cây có múi: Cam, quýt, bưởi
- Ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm bổ sung axit folic.

Thực phẩm giàu choline
Choline giúp phát triển trí não thai nhi, giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh và hỗ trợ chức năng gan của mẹ bầu. Các loại thực phầm giàu choline bao gồm:
- Trứng (đặc biệt là lòng đỏ)
- Thịt bò, gan động vật
- Sữa và các chế phẩm từ sữa
Thực phẩm giàu omega-3
Omega-3, đặc biệt là DHA, rất quan trọng cho sự phát triển trí não, thị giác và hệ thần kinh trung ương của thai nhi. Thực phầm giàu omega-3 bao gồm:
- Cá hồi, cá thu, cá mòi: Cung cấp DHA và EPA giúp cải thiện trí nhớ, giảm nguy cơ sinh non.
- Hạt chia, hạt lanh, quả óc chó: Tốt cho tim mạch và trí não thai nhi.
Thực phẩm giàu sắt và vitamin B12
Sắt giúp tạo ra hồng cầu, vận chuyển oxy đến thai nhi, giúp phòng tránh thiếu máu, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Ngoài ra vitamin B12 còn giúp mẹ khỏe mạnh, giảm mệt mỏi khi thai nghén. Các thực phẩm giàu sắt và vitamin B12:
- Thịt đỏ (bò, cừu)
- Hải sản ít thủy ngân
- Trứng và sữa
Thực phẩm giàu canxi và vitamin D
Canxi cần thiết cho sự phát triển xương, răng và hệ thần kinh của thai nhi. Trong khi, vitamin D giúp hấp thụ canxi hiệu quả hơn.
- Sữa, phô mai, sữa chua
- Cá hồi, cá mòi
- Trứng và nấm

Trái cây và rau củ giàu vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ mẹ và thai nhi khỏi các bệnh nhiễm trùng.
Vitamin C còn giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
- Ớt chuông, cà chua: Giàu vitamin C, giúp bảo vệ tế bào và tăng cường miễn dịch.
- Cam, kiwi, dâu tây: Chống oxy hóa, giàu vitamin.
Các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt
Các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt giúp cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển của thai nhi. Các loại ngũ cốc gồm:
- Hạt óc chó, hạnh nhân, hạt lanh: Giàu omega-3, protein và chất béo lành mạnh.
- Yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên cám: Giúp ổn định đường huyết, bổ sung dưỡng chất quan trọng.
Sữa bầu Matilia – Giàu dinh dưỡng phòng ngừa dị tật thai nhi
Sữa bầu Matilia là một trong những dòng sữa bầu cao cấp đến từ Pháp, được biết đến với công thức giàu dưỡng chất giúp hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi, đặc biệt là trong việc ngăn ngừa dị tật bẩm sinh. Hãy cùng tìm hiểu những thành phần dinh dưỡng quan trọng trong sữa bầu Matilia và cách chúng giúp bảo vệ thai nhi khỏi nguy cơ dị tật.
Sữa bầu Matilia sử dụng công nghệ lên men và tiệt trùng UHT hiện đại, với dây chuyền sản xuất khép kín giúp giữ nguyên các dưỡng chất và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Thành phần dinh dưỡng cốt lõi
Axit folic (Vitamin B9):
Đây là một trong những thành phần quan trọng nhất, đóng vai trò then chốt trong quá trình hình thành ống thần kinh của thai nhi. Việc bổ sung đầy đủ axit folic giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ dị tật bẩm sinh liên quan đến não và cột sống, vốn là những dị tật có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ.
- Tật nứt đốt sống: Khi ống thần kinh không đóng hoàn toàn, ảnh hưởng đến cột sống và hệ thần kinh của bé.
- Vô sọ: Thai nhi không có hộp sọ và não bộ phát triển không hoàn chỉnh.
Omega-3 (DHA):
DHA, một loại axit béo omega-3, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí não và thị lực của thai nhi. Việc bổ sung DHA giúp tối ưu hóa sự phát triển của hệ thần kinh và thị giác của trẻ.
- DHA: Giúp hình thành cấu trúc não bộ và võng mạc, giúp bé có đôi mắt sáng và trí tuệ vượt trội.
- EPA: Hỗ trợ tuần hoàn máu, giúp mẹ bầu giảm nguy cơ sinh non, cao huyết áp thai kỳ và trầm cảm sau sinh.
Canxi và Vitamin D:
Canxi và vitamin D là bộ đôi không thể thiếu để thai nhi phát triển hệ xương và răng chắc khỏe. Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương, trong khi Vitamin D hỗ trợ quá trình hấp thụ canxi, đảm bảo rằng canxi được sử dụng hiệu quả. Đồng thời, việc bổ sung đầy đủ hai dưỡng chất này cũng giúp bảo vệ sức khỏe xương của mẹ bầu, giảm nguy cơ loãng xương sau này.
Sắt và Vitamin B12:
Sắt là yếu tố thiết yếu trong quá trình tạo máu, giúp vận chuyển oxy đến thai nhi. Việc cung cấp đủ sắt giúp phòng ngừa tình trạng thiếu máu ở mẹ bầu. Vitamin B12 hỗ trợ phát triển hệ thần kinh và ngăn ngừa các rối loạn bẩm sinh liên quan đến não bộ.
Sữa bầu Matilia cung cấp sắt hữu cơ và vitamin B12, giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe tốt và hỗ trợ thai nhi phát triển toàn diện.
Choline:
Choline đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển trí não và hệ thần kinh trung ương của thai nhi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mẹ bầu bổ sung đầy đủ choline giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh và tăng cường trí nhớ cho bé.
Sữa bầu Matilia chứa hàm lượng choline dồi dào, giúp não bộ bé phát triển toàn diện ngay từ trong bụng mẹ.
Hệ vitamin và khoáng chất đa dạng:
Sữa bầu Matilia cung cấp đa dạng các vitamin và khoáng chất như: vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin E, kẽm, magie… và nhiều dưỡng chất khác. Sự kết hợp này đảm bảo rằng cả mẹ và thai nhi đều nhận được đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển toàn diện.
Chất xơ tự nhiên:
Đầy hơi, táo bón là những tình trạng thường gặp trong thai kỳ do sự thay đổi nội tiết tố. Chất xơ tự nhiên có trong sữa bầu Matilia sẽ giúp mẹ bầu:
- Cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.
- Giảm táo bón, đầy hơi, khó tiêu.
- Hỗ trợ hấp thụ dưỡng tốt hơn.

Ưu điểm của sữa bầu Matilia:
- Tiện lợi: Sữa bầu Matilia được đóng trong chai nhỏ gọn, dễ dàng mang theo và sử dụng bất cứ lúc nào, không cần pha chế phức tạp.
- Hương vị thơm ngon: Sản phẩm có nhiều hương vị như sô cô la, vani dâu và vị bánh bích quy giúp mẹ bầu dễ uống và tránh cảm giác ngấy, ngán trong thời gian mang thai.
- Không chứa chất bảo quản: Sản phẩm hoàn toàn không chứa chất bảo quản, màu nhân tạo hay phụ gia có hại, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Kết luận
Mang thai là một hành trình đầy thử thách, nhưng cũng là một trải nghiệm tuyệt vời. Bằng cách tuân thủ một chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh, mẹ bầu có thể đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh và chào đón một em bé đáng yêu ra đời.
Với những thông tin đã chia sẻ trong bài viết, Matilia hy vọng rằng các bạn đã nắm rõ mẹ bầu không nên ăn gì để phòng tránh dị tật thai kỳ, cũng như cần bổ sung gì để thai nhi khỏe mạnh và phát triển tốt nhất. Chúc các mẹ bầu luôn khỏe mạnh để chào đón bé yêu!